รัฐบาลสเปนเข้าควบคุมการคลังของแคว้นกาตาลุญญาเพื่อป้องกันไม่ให้นำเงินไปใช้จัดทำประชามติแยกตัวเป็นเอกราชตามความต้องการของคนในพื้นที่ ขณะที่หลายฝ่ายเริ่มกังวลว่าพนักงานรัฐกว่าแสนคนจะยังได้รับเงินเดือนตามปกติหรือไม่
เมื่อวันจันทร์ (18 กันยายน) โอริโอล จุงเกรัส รองประธานาธิบดีแคว้นกาตาลุญญา ออกมาวิจารณ์คำสั่งของรัฐบาลสเปนว่า “ไม่เคยมีมาก่อน”
“ทำแบบนี้ไม่รับผิดชอบเลย พวกเขาจงใจแกล้งให้ฝ่ายบริหารของเราล่มสลายชัดๆ”
รัฐบาลอนุรักษนิยมของสเปนประกาศเมื่อวันศุกร์ที่แล้ว (15) ว่าจะเข้าควบคุมการเบิกจ่ายค่าบริการพิเศษและเงินเดือนพนักงานรัฐของแคว้นกาตาลุญญา เพื่อป้องกันไม่ให้มีการนำเงินไปใช้จัดทำประชามติวันที่ 1 ตุลาคม นี้
รัฐบาลกาตาลุญญาได้ยื่นฟ้องต่อศาลสูงสุดเพื่อคัดค้านคำสั่งของรัฐบาลกลาง แต่โฆษกศาลยืนยันกับเอเอฟพีว่า มาตรการนี้ “ยังมีผลบังคับ” และจะไม่ถูกยับยั้งในระหว่างที่ศาลพิจารณาความชอบธรรมของมัน
“มันก็คือการระงับอำนาจบริหารการคลังของแคว้นกาตาลุญญาดีๆ นี่เอง” อแลง ควนกา ผู้เชี่ยวชาญด้านการคลังส่วนภูมิภาคจากมหาวิทยาลัยซาราโกซาซึ่งต่อต้านการแยกตัวเป็นอิสระของแคว้นกาตาลุญญา ให้สัมภาษณ์
รัฐบาลแคว้นต่างๆ จะต้องจ่ายภาษีให้แก่รัฐบาลกลางสเปน จากนั้นก็จะได้รับโควตางบประมาณด้านสาธารณสุข การศึกษา และโครงสร้างพื้นฐานสาธารณะ
แคว้นกาตาลุญญาซึ่งมีขนาดพอๆ กับเบลเยียม และมีประชากรราว 7.5 ล้านคน ได้รับงบประมาณจากมาดริดราว 1,500 ล้านยูโรต่อเดือนเพื่ออุดหนุนบริการสาธารณะที่จำเป็นต่างๆ
“นับจากนี้ (ฝ่ายบริหารแคว้นกาตาลุญญา) จะไม่มีเงินอยู่ในมืออีกต่อไป” โฆษกหญิงกระทรวงงบประมาณสเปนให้สัมภาษณ์ พร้อมย้ำว่าพวกเขาจะไม่มีสิทธิ์เบิกจ่ายเงินพิเศษนอกเหนือไปจากสิ่งที่กำหนดไว้แล้ว
มาตรการล่าสุดของสเปนมีขึ้น หลังจากที่แคว้นกาตาลุญญาประกาศจะไม่ทำตามคำสั่งของรัฐบาลกลางเมื่อเดือน ก.ค. ซึ่งขอให้แจ้งบัญชีรายจ่ายทุกๆ สัปดาห์เพื่อป้องกันการนำเงินไปใช้ทำประชามติ
จุงเกรัส ชี้ว่า การอายัดบัญชีเป็นแผนของรัฐบาลกลางที่จะลิดรอนอำนาจปกครองตนเองของแคว้นกาตาลุญญา ซึ่งโดยหลักการแล้วจะต้องให้วุฒิสภาเปิดอภิปรายและมีมติเห็นชอบเสียก่อน
อย่างไรก็ตาม การจ่ายเงินเดือนให้แก่เจ้าหน้าที่รัฐ 170,000 คนในแคว้นกาตาลุญญาก็ไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับรัฐบาลมาดริดเช่นกัน เนื่องจากจะต้องมีการขอทราบข้อมูลส่วนตัวอย่างละเอียด เช่น บัญชีเงินฝากและโควตาวันลาป่วย เพื่อคำนวณอัตราเงินเดือนที่จะต้องจ่ายให้
จุงเกรัส ไม่ตอบชัดเจนว่ารัฐบาลกาตาลุญญาจะยอมให้ข้อมูลเหล่านี้แก่มาดริดหรือไม่ แต่โฆษกหญิงกระทรวงงบประมาณระบุว่า ถ้าแคว้นกาตาลุญญาไม่ให้ความร่วมมือ รัฐบาลก็จะตัดเงินอุดหนุนทันที โดยถือว่า “พวกเขาไม่ต้องการให้พนักงานของรัฐได้รับเงินค่าจ้าง”
รายได้ราว 1 ใน 4 ของแคว้นกาตาลุญญามาจากภาษีที่เก็บเองโดยตรง รวมถึงค่าเทอมที่นักศึกษาจ่ายให้แก่มหาวิทยาลัยต่างๆ
